'Αρθρο

Επιτρέπεται η μερική ή ολική αναδημοσίευση άρθρων και ενημερώσεων της ιστοσελίδας αρκεί να αναφέρεται η πηγή τους.

Η ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΕΡΓΙΚΗ ΠΟΛΥΜΟΡΦΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ- CPVT

Η ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΕΡΓΙΚΗ ΠΟΛΥΜΟΡΦΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ- CPVT

Η κατεχολαμινεργική πολύμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία (CPVT)  είναι μια σπάνια, κληρονομική γονιδιακή αρρυθμία που μπορεί να προκαλέσει  συγκοπτικά επεισόδια και αιφνίδιο καρδιακό θάνατο (SCD) σε σωματική κούραση ή σε συναισθηματική φόρτιση, (από αυξημένες κατεχολαμίνες), κυρίως στις ηλικίες 5 ως 21 ετών.

Η CPVT προκαλεί περίπου το 15% των ξαφνικών ανεξήγητων καρδιακών θανάτων σε νέους και οφείλεται σε διαυλοπάθεια (channelopathy) που προκαλείται από σποραδική ή κληρονομική μετάλλαξη γονιδίων (κυρίως του γονιδίου RYR2 και σπάνια του γονιδίου CASQ2) που αυξάνουν το ενδοκυττάριο Ασβέστιο των καρδιακών μυοκυττάρων στη φάση της διαστολής.

Το συγκοπτικό επεισόδιο ή ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος  προκαλείται από μια πολύμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία την CPVT που προέρχεται από δυο διαφορετικές εστίες.

cp Catecholaminergic-polymorphic-ventricular-tachycardia-CPVT-Typical-progression-of

Οι εστίες της προέρχονται από τις ίνες του Purkinje και εναλλάσσονται από τη δεξιά και την αριστερή κοιλία διαδοχικά, έτσι σ’ αυτήν ο άξονας του QRS αλλάζει συνεχώς κατά 180 μοίρες.

Η CPVT παρουσιάζεται περίπου σε 1 ανά 7.000 παιδιά, κληρονομείται με αυτοσωματική επικρατούσα κληρονομικότητα (με ατελή διεισδυτικότητα, δηλαδή δεν την παρουσιάζουν όλοι όσοι έχουν το μεταλλαγμένο γονίδιο) και δυστυχώς, το ΗΚΓμα ηρεμίας, το Υπερηχοκαρδιαγράφημα όπως και η Καρδιακή Μαγνητική Τομογραφία, είναι φυσιολογικά.

https://www.ahajournals.org/doi/pdf/10.1161/HCG.0000000000000067

Αν η CPVT δεν αναγνωριστεί και αντιμετωπιστεί, θα συμβεί αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στο 40% περίπου όσων την έχουν, μέχρι την ηλικία των 40 ετών.

cp 517168_mcp modes-of-inheritance-15-638

Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ CPVT

Ο καρδιολόγος θα υποψιαστεί την CPVT αν ο νέος ή το παιδί αναφέρουν συγκοπή ή αίσθημα παλμών σε κούραση ή ψυχική φόρτιση και ταυτόχρονα υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ξαφνικού πρόωρου θανάτου.

Επειδή το ΗΚΓφημα συνήθως είναι φυσιολογικό στην ηρεμία, η διάγνωση της βασίζεται σε δοκιμασία κοπώσεως ή σε Holter ή σε δοκιμασία με φόρτιση Αδρεναλίνης, όπου εμφανίζονται πολύμορφες ή από δυο κατευθύνσεις, έκτακτες κοιλιακές συστολές, συχνά σε διδυμία και αν συνεχιστεί το stress, μπορεί να συμβεί η CPVT.

Όμως δυστυχώς και αυτές οι μέθοδοι δεν έχουν σιγουριά 100% για τη διάγνωση της, η ευαισθησία τους είναι περίπου 75%, οπότε μπορεί να χρειαστεί μακροχρόνιο Holter ή και τοποθέτηση υποδορίως Implanted Loop Recorder (ILR) για να φανεί η CPVT.

cp 450px-ECG000033_(CardioNetworks_ECGpedia)

## Τελικά θα χρειαστεί να διενεργηθεί γονιδιακός έλεγχος για τη σίγουρη διάγνωση της και αν βρεθεί μετάλλαξη του γονιδίου RYR2, θα ακολουθήσει έλεγχος και των άλλων μελών της οικογένειας.

https://www.ahajournals.org/doi/pdf/10.1161/HCG.0000000000000067

cp m_ehv316tb2a14

Η ΕΝΗΛΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ CPVT ή CPVT 2 

Σπάνια (περίπου στο 2%) η CPVT συμβαίνει   από μετάλλαξη σε άλλο γονίδιο που σχετίζεται και αυτό με το ενδοκυττάριο Ασβέστιο των καρδιακών μυοκυττάρων, το CASQ2, οπότε ονομάζεται CPVT 2 και συνήθως εκδηλώνεται σε ηλικίες 30 ως 50 ετών, κυρίως σε γυναίκες και έχει λιγότερο κίνδυνο για αιφνίδιο θάνατο.

CP chann-F1.large_

Το γονίδιο CASQ2 δίνει εντολή για την παραγωγή της καρδιακής calsequestrin2 η οποία είναι πρωτεΐνη στο ενδοπλασματικό δίκτυο που συμμετέχει στην αποθήκευση (και μεταφορά) του ενδοκυττάριου Ασβεστίου. Αν η calsequestrin2 είναι μειωμένη ή ελαττωματική έχουμε διαρροή Ασβεστίου προς το κυτταρόπλασμα.

CP 2-Figure1-1

Η CPVT 2 μεταφέρεται με αυτοσωματική υπολειπόμενη κληρονομικότητα δηλαδή πρέπει να υπάρχει η μετάλλαξη και στο γονίδιο από τον πατέρα, και στο γονίδιο από τη μητέρα για να εκδηλωθεί η νόσος στο παιδί.

CP autosomal-recessive

ΟΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΟ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟ

Οι μεταλλάξεις του γονιδίου RYR2 και του γονιδίου CASQ2 προκαλούν αύξηση του ενδοκυτταρίου Ασβεστίου (Ca++) στα μυοκύτταρα της καρδιάς.

Στη “νεανική” CPVT (ονομάζεται και CPVT 1) παρατηρείται μετάλλαξη σποραδική ή κληρονομική του γονιδίου RYR2  (περίπου στο 65% των περιπτώσεων) που δίνει πληροφορίες για την κατασκευή της πρωτεΐνης των καναλιών της Ryanodin 2 (RyR2).

cp ###41569_2015_Article_BFnrcardio201561_Fig5_HTML

Αυτά τα κανάλια βρίσκονται στο ενδοπλασματικό δίκτυο. Οι μεταλλάξεις του γονιδίου RYR2 (περισσότερες από 150) αλλάζουν τη δομή και λειτουργία της πρωτεΐνης ryanodine receptor 2 και κάνουν τα κανάλια RyR2 να παραμένουν ανοικτά και στη διαστολή (gain-of-function).

Έτσι βγαίνει περισσότερο Ασβέστιο από το ενδοπλασματικό δίκτυο προς το εσωτερικό του καρδιακού μυοκυττάρου στο κυτταρόπλασμα, κατά τη διαστολή.

https://ghr.nlm.nih.gov/condition/catecholaminergic-polymorphic-ventricular-tachycardia#inheritance

Το επιπλέον Ασβέστιο στη φάση 4 της διαστολής ενεργοποιεί την αντλία Να+/Ca++, για να βγεί το Ασβέστιο έξω από το κύτταρο, έτσι όμως εισέρχεται περισσότερο Νάτριο (έξοδος 1 ιόντος Ca++ και είσοδος 3 ιόντων Na+) στο μυοκύτταρο στην ίδια φάση, οπότε δημιουργείται νέα εκπόλωση.

Η νέα εκπόλωση σε συνδυασμό με αυξημένες κατεχολαμίνες από σωματικό ή ψυχικό stress ευνοεί τη δημιουργία  CPVT με μηχανισμούς  καθυστερημένων μετ-εκπολώσεων (delayed after depolarizations– DADs).

cp fphar-11-00072-g005

[Οι κατεχολαμίνες διεγείρουν β αδρενεργικούς υποδοχείς στην επιφάνεια του καρδιακού μυοκυττάρου που δίνουν εντολή για αύξηση του Ασβεστίου σε κάθε σύσπαση, ώστε να δημιουργηθεί ισχυρότερη σύσπαση της καρδιάς.]

https://ghr.nlm.nih.gov/gene/RYR2

 

ΟΔΗΓΙΕΣ:

cp chan-cpvt-T32.medium

# Σε 1ου βαθμού συγγενείς ανθρώπου με CPVT, συνιστάται διενέργεια δοκιμασίας κοπώσεως και γονιδιακός έλεγχος. Αν βρεθεί να υπάρχει το μεταλλαγμένο γονίδιο τότε χορηγείται β αναστολέας προληπτικά (οδηγία τύπου ΙΙα)

# Δεν συνιστάται ηλεκτροφυσιολογική μελέτη (EPS) για τη διάγνωση της.

cp e272tab33

# Σε ασθενείς με CPVT συνιστάται η χορήγηση β- αναστολέα (χωρίς ενδογενή συμπαθομιμηκή δράση) και να αποφεύγεται η σωματική κούραση και οποιαδήποτε κατάσταση ψυχικού stress, ιδίως αν έχει συμβεί συγκοπή στην προσπάθεια. (οδηγία τύπου Ι)

# Σε ασθενείς με CPVT που λαμβάνουν τη μέγιστη ανεκτή δόση β- αναστολέα, προσθέτουμε Flecainide αν συμβεί συγκοπή από πιθανολογούμενη κοιλιακή αρρυθμία ή αν συμβεί επιμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία (οδηγία τύπου Ι).

[Επίσης προστίθεται Flecainide αν συμβαίνουν έκτακτες κοιλιακές συστολές πολύμορφες στη δοκιμασία κοπώσεως παρά τη  μέγιστη ανεκτή δόση β- αναστολέα.]

cp m_ehv316tb2a15

# Αν παρά τη χορήγηση β- αναστολέα και Flecainide, ξανασυμβεί συγκοπή από πιθανολογούμενη κοιλιακή αρρυθμία ή ξανασυμβεί επιμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία, είναι λογικό να τοποθετήσουμε αυτόματο απινιδωτήICD (με καθυστερημένη χορήγηση ηλεκτρικής εκκένωσης) με ταυτόχρονη χορήγηση β αναστολέα (οδηγία τύπου ΙΙα).

# Αν ξανασυμβεί συγκοπή από πιθανολογούμενη κοιλιακή αρρυθμία ή ξανασυμβεί επιμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία, παρά τη χρησιμοποίηση ICD και β- αναστολέα (ή αν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτά), διενεργείται εκλεκτική συμπαθητική απονεύρωση της αριστερής κοιλίας (LCSD ή left cardiac sympathetic denervation) σε εξειδικευμένο κέντρο. (οδηγία ΙΙβ)

Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στις οδηγίες: 2021 PACES Expert Consensus Statement: https://www.heartrhythmjournal.com/article/S1547-5271(21)01930-5/pdf

# Επιπλέον δοκιμάζονται πειραματικές θεραπείες για διακοπή της παραγωγής της ελαττωματικής πρωτεΐνης των καναλιών RyR2, π.χ. με siRNA (short-interfering RNA) ώστε να δημιουργούνται μόνο φυσιολογικά κανάλια RyR2 (από το φυσιολογικό γονίδιο που προέρχεται από τον άλλο γονέα).

cp BBBBB-Outline-of-allele-specific-silencing-by-RNAi-Wild-type-and-mutant-alleles-are-indicated

# Άλλες πειραματικές θεραπείες αφορούν τη μεταφορά φυσιολογικού θεραπευτικού γονιδίου (μέσω αδενο-ιού) π.χ. για το γονίδιο CASQ2.

CP 1-s2.0-S2352304217300272-gr4

# Ίσως στο μέλλον να φανεί χρήσιμη και η διαδερμική μαγνητική διέγερση (Transcutaneous Magnetic Stimulation ή TCMS), του αριστερού αστεροειδούς γαγγλίου για τη μείωση της συμπαθητικής διέγερσης της καρδιάς.

https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2765760

arr imagesarr stellate-ganglion-block-atlanta

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fphar.2020.00072/full

https://www.mdpi.com/1422-0067/20/21/5304/htm

https://academic.oup.com/eurheartj/article/36/41/2793/2293363

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIR.0000000000000549

https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/CIR.0000000000000499

https://www.nature.com/articles/s41569-019-0266-2

https://www.acc.org/latest-in-cardiology/articles/2017/07/27/07/49/the-athlete-with-catecholaminergic-polymorphic-ventricular-tachycardia

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1880427615001349#f0010

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCULATIONAHA.118.038514

https://academic.oup.com/eurheartj/article/36/41/2793/2293363#108769517

 

cp ###41569_2015_Article_BFnrcardio201561_Fig5_HTML

Print Friendly
Μοιραστείτε το άρθρο :